{"id":42068,"date":"2022-04-11T10:59:19","date_gmt":"2022-04-11T06:59:19","guid":{"rendered":"http:\/\/economic.az\/?p=42068"},"modified":"2022-04-11T10:59:19","modified_gmt":"2022-04-11T06:59:19","slug":"azerbaycanda-qoz-baglarinin-guzestli-sigortasi-baslayib-sertler-qiymetler-meblegler","status":"publish","type":"post","link":"http:\/\/economic.az\/azerbaycanda-qoz-baglarinin-guzestli-sigortasi-baslayib-sertler-qiymetler-meblegler\/","title":{"rendered":"Az\u0259rbaycanda qoz ba\u011flar\u0131n\u0131n g\u00fcz\u0259\u015ftli s\u0131\u011fortas\u0131 ba\u015flay\u0131b – \u015e\u018fRTL\u018fR, Q\u0130YM\u018fTL\u018fR, M\u018fBL\u018f\u011eL\u018fR"},"content":{"rendered":"

Aqrar S\u0131\u011forta Fondu \u00f6lk\u0259d\u0259 ilk d\u0259f\u0259 olaraq qoz ba\u011flar\u0131n\u0131 s\u0131\u011forta etm\u0259y\u0259 ba\u015flay\u0131b. \u018fkin sah\u0259l\u0259rind\u0259 oldu\u011fu kimi, qoz ba\u011flar\u0131 \u00fczr\u0259 d\u0259 s\u0131\u011forta haqq\u0131n\u0131n yar\u0131s\u0131n\u0131 fermerl\u0259r\u0259 d\u0259st\u0259k \u00fc\u00e7\u00fcn d\u00f6vl\u0259t \u00f6d\u0259yir.<\/p>\n

Aqrar s\u0131\u011forta qoz ba\u011flar\u0131n\u0131 \u00e7oxsayl\u0131 riskl\u0259rd\u0259n qoruyur. Bura dolu, donvurma (\u015faxtavurma), sel-su basma, leysan, ild\u0131r\u0131m, yan\u011f\u0131n, qas\u0131r\u011fa, f\u0131rt\u0131na, normadan art\u0131q ya\u011fan qar, doluvurmadan keyfiyy\u0259t itkisi, bitki x\u0259st\u0259likl\u0259ri v\u0259 ziyanvericil\u0259r, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015f\u0259xsl\u0259rin h\u0259r\u0259k\u0259tl\u0259ri v\u0259 sair hallar aiddir.<\/p>\n

Qoz ba\u011flar\u0131n\u0131n sahibl\u0259ri onu baza s\u0131\u011forta z\u0259rfi il\u0259 yana\u015f\u0131, ayr\u0131ca olaraq donvurma (\u015faxtavurma) hal\u0131ndan, bitki x\u0259st\u0259likl\u0259ri v\u0259 z\u0259r\u0259rvericil\u0259rd\u0259n, el\u0259c\u0259 d\u0259 a\u011faclar\u0131n \u00f6z\u00fcn\u00fc ayr\u0131-ayr\u0131l\u0131qda s\u0131\u011forta ed\u0259 bil\u0259rl\u0259r.<\/p>\n

Qoz Az\u0259rbaycan\u0131n dem\u0259k olar ki, b\u00fct\u00fcn \u0259razil\u0259rind\u0259 yeti\u015fdirilir. \u00d6lk\u0259d\u0259 \u00fcmumilikd\u0259 6212 hektar qoz ba\u011f\u0131 var.<\/p>\n

Az\u0259rbaycanda \u0259n \u00e7ox qoz ba\u011flar\u0131 \u015e\u0259ki-Zaqatala b\u00f6lg\u0259sind\u0259dir. \u00d6lk\u0259d\u0259ki 6,2 min hektar qoz ba\u011f\u0131n\u0131n 2,4 min hektar\u0131 v\u0259 ya 40%-i bu b\u00f6lg\u0259d\u0259dir.<\/p>\n

\u00d6lk\u0259d\u0259 \u0259n \u00e7ox qoz ba\u011f\u0131 O\u011fuz (687 hektar), \u015e\u0259ki (636 hektar) v\u0259 Zaqatala rayonundad\u0131r (525 hektar). Bundan ba\u015fqa qoz bitkisi Quba-Xa\u00e7maz v\u0259 Da\u011fl\u0131q \u015eirvan b\u00f6lg\u0259l\u0259rind\u0259 d\u0259 aktiv bec\u0259rilir. Quba rayonunda 528 hektar, \u0130smay\u0131ll\u0131 rayonunda 493 hektar qoz ba\u011f\u0131 var. Nax\u00e7\u0131van Muxtar Respublikas\u0131ndak\u0131 437 hektar qoz ba\u011f\u0131n\u0131n yar\u0131dan \u00e7oxu iki rayonda \u2013 \u015eahbuz (149 hektar) v\u0259 Ordubadda (94 hektar) c\u0259ml\u0259\u015fib.<\/p>\n

Qoz – son ill\u0259r Az\u0259rbaycanda biznes m\u0259qs\u0259dil\u0259 \u0259n \u00e7ox \u0259kil\u0259n bitkil\u0259r s\u0131ras\u0131ndad\u0131r. T\u0259sad\u00fcfi deyil ki, 6,2 min hektar qoz ba\u011f\u0131n\u0131n 4 535 hektar\u0131 \u0259n\u0259n\u0259vi \u00fcsulla \u0259kilib.\u00a0 1678 hektar v\u0259 ya b\u00fct\u00fcn ba\u011flar\u0131n 27%-i is\u0259 intensiv v\u0259 superintensiv ba\u011fd\u0131r.<\/p>\n

 <\/p>\n

Qoz ba\u011f\u0131 biznesin\u0259 maraq ild\u0259n il\u0259 art\u0131q. T\u0259kc\u0259 \u00f6t\u0259n il \u00f6lk\u0259d\u0259 285 hektardan art\u0131q yeni qoz ba\u011f\u0131 sal\u0131n\u0131b. \u00d6t\u0259n il O\u011fuzda 77 ha, \u015e\u0259kid\u0259 57 ha, \u015e\u0259mkird\u0259 36 ha, Goranboyda 55 ha, \u0130smay\u0131ll\u0131da 22 ha qoz ba\u011f\u0131 sal\u0131n\u0131b.<\/p>\n

 <\/p>\n

Yeni sal\u0131nan qoz ba\u011flar\u0131 da daha \u00e7ox intensiv \u00fcsulla sal\u0131n\u0131r – 285 hektar yeni qoz ba\u011f\u0131n\u0131n 202 hektar\u0131 intensiv \u00fcsulla sal\u0131nanlard\u0131r.<\/p>\n

 <\/p>\n

Qoz ba\u011flar\u0131n\u0131n baza s\u0131\u011forta z\u0259rfi il\u0259 s\u0131\u011fortas\u0131 tarifi \u00f6lk\u0259nin ayr\u0131-ayr\u0131 regionlar\u0131 \u00fczr\u0259 f\u0259rqlidir v\u0259 2,08%-4,20% aras\u0131nda d\u0259yi\u015fir. Bu bitkinin \u0259n \u00e7ox \u0259kildiyi \u015e\u0259ki-Zaqatala b\u00f6lg\u0259sind\u0259 s\u0131\u011forta tarifi 3,89% t\u0259\u015fkil edir. Hesablanan s\u0131\u011forta haqq\u0131n\u0131n 50%-ni fermer\u0259 d\u0259st\u0259k \u00fc\u00e7\u00fcn d\u00f6vl\u0259t \u00f6d\u0259yir.<\/p>\n

 <\/p>\n

Misal: M\u0259hsuldarl\u0131\u011f\u0131 30 sentner, 1 sentnerin qiym\u0259ti 300 manat, y\u0259ni \u00fcmumilikd\u0259 9 000 manatl\u0131q m\u0259hsul g\u00f6zl\u0259ni\u0259n qoz ba\u011f\u0131n\u0131n baza z\u0259rfi \u00fczr\u0259 s\u0131\u011fortalanmas\u0131 \u00f6lk\u0259nin regionlar\u0131ndan as\u0131l\u0131 olaraq 187-378 manat aras\u0131nda d\u0259yi\u015fir. Fermer bu m\u0259bl\u0259\u011fin yaln\u0131z yar\u0131s\u0131n\u0131 \u2013 94-189 manat\u0131n\u0131 \u00f6d\u0259yir, qalan hiss\u0259ni d\u00f6vl\u0259t \u00f6d\u0259yir. S\u0131\u011forta hadis\u0259si n\u0259tic\u0259sind\u0259 sah\u0259d\u0259ki m\u0259hsul tamamil\u0259 itiril\u0259rs\u0259, femer\u0259 8 100 manatad\u0259k s\u0131\u011forta \u00f6d\u0259ni\u015fi edil\u0259 bil\u0259r.<\/p>\n

 <\/p>\n

Aqrar s\u0131\u011fortan\u0131n \u0259hat\u0259 etdiyi meyv\u0259 m\u0259hsullar\u0131n\u0131n s\u0131\u011forta \u015f\u0259rtl\u0259ri v\u0259 tarifl\u0259ri il\u0259 Aqrar S\u0131\u011forta Fondunun r\u0259smi internet s\u0259hif\u0259sind\u0259 \u00abBitki\u00e7ilik m\u0259hsullar\u0131\u00bb<\/a> b\u00f6lm\u0259sind\u0259 \u0259trafl\u0131 tan\u0131\u015f olmaq m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr.<\/p>\n

 <\/p>\n

Fermerl\u0259r \u0259kin sah\u0259l\u0259rinin s\u0131\u011fortas\u0131 \u00fczr\u0259 s\u0131\u011forta haqlar\u0131n\u0131 v\u0259 \u00f6d\u0259ni\u015fl\u0259ri Aqrar S\u0131\u011forta Fondunun r\u0259smi internet s\u0259hif\u0259sind\u0259 \u00abBitki\u00e7ilik kalkulyatoru\u00bb<\/a> b\u00f6lm\u0259sind\u0259 hesablaya bil\u0259rl\u0259r.<\/p>\n

\u018flav\u0259 m\u0259lumatlar\u0131 ASF-nin sosial \u015f\u0259b\u0259k\u0259 hesablar\u0131n\u0131 izl\u0259m\u0259kl\u0259 v\u0259 1651 q\u0131sa n\u00f6mr\u0259si il\u0259 \u0259laq\u0259 saxlamaqla \u0259ld\u0259 etm\u0259k olar.<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Aqrar S\u0131\u011forta Fondu \u00f6lk\u0259d\u0259 ilk d\u0259f\u0259 olaraq qoz ba\u011flar\u0131n\u0131 s\u0131\u011forta etm\u0259y\u0259 ba\u015flay\u0131b. \u018fkin sah\u0259l\u0259rind\u0259 oldu\u011fu […]<\/p>\n","protected":false},"author":44,"featured_media":42069,"comment_status":"open","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[10],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/42068"}],"collection":[{"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/users\/44"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=42068"}],"version-history":[{"count":0,"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/42068\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/media\/42069"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=42068"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=42068"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/economic.az\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=42068"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}